Odszkolnić!

wystawa, 8.07–18.08.2022 Galeria Arsenał w Białymstoku

Artyści i artystki: Kem, Lada Nakonechna, Little Warsaw, Martina Smutná, Mothers Artlovers, Grupa Nowolipie, Alicja Pakosz, Kolektyw Problem, R.E.P., Weronika Zalewska oraz w ramach projektu Dekadencja / Sklepik z pamiątkami: Karolina Kłaczyńska, Vera Althamer, Dominika Hoyle, Arman Galstyan, Aleksandra Trzcińska, Kaisu Almonkari, Wojtek Baran, Alek Grzybek, Natan Kryszk, Aleksandra Piotrowska

Oraz w ramach publikacji internetowej: Studio without Master, Pracownia Studencka Monitor, Course of Art

Kuratorka wystawy: Katarzyna Różniak

Kuratorki projektu Dekadencja / Sklepik z pamiątkami: Ola Rusinek i Agata Grabowska

Konflikty na uczelniach artystycznych w Europie Środkowo-Wschodniej wynikają z jednej strony z odziedziczonych przez nie feudalnych i patriarchalnych struktur, z drugiej – z potransformacyjnej ofensywy praktyk neoliberalnych. Problemy te spotykają się dziś dodatkowo z próbami ograniczania autonomii uniwersytetów i akademii przez autorytaryzujące się rządy. Stajemy więc coraz częściej nie tylko przed pytaniem, czy warto bronić hierarchicznych struktur przed komercjalizacją, ale też czy wobec autorytarnych zapędów władzy jesteśmy skazani na walkę o zachowanie status quo.

Czy inne instytucje są możliwe? A jeśli nie, jak mogłyby wyglądać alternatywne modele edukacji artystycznej? Piotr Laskowski, we wstępie do polskiego wydania Odszkolnić społeczeństwo Ivana Illicha, pyta: „czy istnieje możliwość stworzenia szkoły, która nie będzie instytucją, lecz wspólnotą, opartą na przyjaźni? […] Społeczności wolnej od ocen, egzaminów, obowiązkowych programów, społeczności niezinstytucjonalizowanej, niehierarchicznej, wolnej od paternalizmu, samorządnej, otwartej i inkluzywnej, zarazem jednak społeczności, której uczestnicy troszczą się o siebie i pociągają wzajemnie ku lekturom i działaniom?”.

Wystawa prezentuje prace i praktyki artystyczne mierzące się z problemami instytucji; bunty społeczności akademickich i inicjatywy walczące z ich patologiami. Przez sześć tygodni projekt „Odszkolnić!” będzie implementować także alternatywne projekty edukacyjne twórczyń i ich grup samokształceniowych, oddolne kolektywne praktyki dzielenia się wiedzą oraz wspólnotowego uczenia się i tworzenia.